8 sierpnia 2018 r. wchodzą w życie przepisy, które zobowiązują poszczególne podmioty, w tym banki do wprowadzenia specjalnych, bezpłatnych rachunków bankowych. Nowelizacja ustawy o usługach płatniczych to konsekwencja Dyrektywy Unii Europejskiej. Eksperci prawni z Availo wskazują co powinna wiedzieć osoba zainteresowana skorzystaniem z Podstawowego Rachunku Płatniczego.
1. Dla kogo Podstawowy Rachunek Płatniczy?
Podstawowy rachunek płatniczy przeznaczony jest dla konsumentów, którzy nie posiadają innego rachunku płatniczego w walucie polskiej, prowadzonego przez dostawcę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, który umożliwia wykonywanie transakcji przewidzianych dla rachunku podstawowego.
2. Jak możesz korzystać z rachunku?
Podstawowy rachunek płatniczy umożliwia wyłącznie:
- dokonywanie wpłat środków pieniężnych na rachunek;
- wypłat gotówki z rachunku na terytorium któregokolwiek państwa członkowskiego, w bankomacie lub w placówce dostawcy, w godzinach pracy tego dostawcy lub poza nimi, lub przy użyciu terminala płatniczego, jeżeli konsument wyrazi wolę zawarcia umowy również w zakresie usługi umożliwiającej takie wypłaty;
- wykonywanie na terytorium państw członkowskich transakcji płatniczych, w szczególności w urządzeniach akceptujących instrumenty płatnicze, placówce dostawcy, lub za pośrednictwem środków elektronicznego dostępu do rachunku, przy czym w przypadku transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu karty płatniczej podstawowy rachunek płatniczy zapewnia także możliwość dokonywania transakcji płatniczych bez fizycznego wykorzystania karty oraz możliwość rozliczania przez dostawcę transakcji płatniczych wykonywanych przy użyciu karty płatniczej, powodujących przekroczenie środków zgromadzonych na rachunku.
3. Na jakiej podstawie jest prowadzony Podstawowy Rachunek Płatniczy?
Podstawowy Rachunek płatniczy prowadzony jest na podstawie umowy o rachunek podstawowy.
4. Czy musi być umowa?
Konsument może również ustnie żądać zawarcia umowy rachunku podstawowego, bez składania pisemnego wniosku, o ile dany Bank dopuszcza taką możliwość.
5. Jak długo czekasz na konto?
Jeżeli twój wniosek jest kompletny to powinien być rozpatrzony niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 10 dni roboczych od dnia otrzymania kompletnego wniosku – wówczas konsument powinien zostać poinformowany o zawarciu umowy albo o odmowie jej zawarcia.
6. Czy musisz korzystać z dodatkowych usług Banku?
Nie. Bank nie może uzależniać otwarcia podstawowego rachunku płatniczego od zawarcia przez konsumenta innej umowy o świadczenie usług dodatkowych ani od zadeklarowania określonej kwoty wpływu środków pieniężnych na podstawowy rachunek płatniczy.
7. Kiedy dostawca może odmówić zawarcia umowy Podstawowego Rachunku Płatniczego?
Dostawca, odmawia zawarcia umowy podstawowego rachunku płatniczego w przypadku:
- gdy jest to uzasadnione względami ostrożnościowymi wynikającymi z podejrzenia popełnienia przestępstwa, o którym mowa w art. 165a lub art. 299 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks karny (Dz.U. z 2016 r. poz. 1137, z późn. zm.167)), zwanej dalej “Kodeksem karnym”;
- jeżeli konsument składający wniosek nie jest członkiem spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej będącej tym dostawcą lub nie spełnia kryteriów uzyskania statusu członka tej kasy; (dotyczy wybranych dostawców).
- gdy dostawca posiada uprawdopodobnioną informację o udziale konsumenta w przestępstwie popełnionym z wykorzystaniem rachunku płatniczego lub uprawdopodobnioną informację, że środki, które mają być zgromadzone na rachunku, pochodzą z przestępstwa.
- dostawca może także odmówić zawarcia umowy rachunku podstawowego np. konsument nie przebywa legalnie na terytorium państwa członkowskiego, albo konsument nie podał adresu zamieszkania lub innego adresu korespondencyjnego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też konsument nie posiada ważnego dokumentu potwierdzającego jego tożsamość.
8. Kiedy mogą zostać naliczane opłaty?
Podstawowy rachunek płatniczy w zakresie krajowych transakcji płatniczych jest prowadzony nieodpłatnie, przy czym dostawca może pobierać opłaty np. za wykonywanie transgranicznych transakcji płatniczych.
9. Czy są jakieś limity?
Podmiot, który prowadzi rachunek może pobierać opłaty za wykonanie krajowych transakcji płatniczych, po wykonaniu w ciągu miesiąca 5 takich transakcji płatniczych zlecanych przez konsumenta. Może również pobierać od konsumenta opłatę za wykonywanie transakcji przy użyciu bankomatów lub wpłatomatów nienależących do tego dostawcy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po wykonaniu w ciągu miesiąca 5 takich krajowych transakcji płatniczych na rzecz konsumenta.
10. Kiedy dostawca może wypowiedzieć umowę?
Ustawodawca określił przypadki w których dostawca może wypowiedzieć umowę rachunku podstawowego – przykładowo: kiedy konsument umyślnie albo w wyniku rażącego niedbalstwa wykorzystał rachunek do celów niezgodnych z prawem, czy też w sytuacji gdy istnieje uzasadnione podejrzenie, że środki zgromadzone na rachunku pochodzą z działalności przestępczej lub mają związek z taką działalnością; albo na rachunku nie dokonano żadnych operacji przez ponad 24 kolejne miesiące, z wyjątkiem operacji z tytułu pobierania opłat lub naliczania odsetek od zgromadzonych na rachunku środków pieniężnych.