W celu ochrony osób, które straciły pracę w wieku przedemerytalnym, wprowadzono instytucję świadczeń emerytalnych. Mają one podobną konstrukcję do zasiłku dla bezrobotnych, jako że są wypłacane co miesiąc w stałej, z góry ustalonej wysokości na każdy rok.
Na początku należy zaznaczyć, że świadczenie przedemerytalne przyznaje się osobom, które utraciły zatrudnienie z winy pracodawcy (np. jeżeli ogłosił likwidację pracy). Jeśli pracownik sam się zwolni z pracy bądź zostanie z niej dyscyplinarnie zwolniony, nie będzie mógł się ubiegać o to świadczenie.
Prawo do zasiłku emerytalnego przysługuje osobie, która:
1. do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona bądź pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła jako kobieta co najmniej 56 lat oraz jako mężczyzna 61 lat i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
2. do dnia rozwiązania stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, ukończyła jako kobieta co najmniej 55 lat oraz jako mężczyzna 60 lat, oraz posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 30 lat dla kobiet i 35 lat dla mężczyzn,
3. do dnia ogłoszenia upadłości prowadziła nieprzerwanie i przez okres nie krótszy niż 24 miesiące pozarolniczą działalność, i za ten okres opłaciła składki na ubezpieczenia społeczne oraz do dnia ogłoszenia upadłości ukończyła jako kobieta co najmniej 56 lat i jako mężczyzna 61 lat, i posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
4. zarejestrowała się we właściwym powiatowym urzędzie pracy w ciągu 30 dni od dnia ustania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, pobieranej nieprzerwanie przez okres co najmniej 5 lat, i do dnia, w którym ustało prawo do renty, ukończyła co najmniej 55 lat jako kobieta oraz 60 lat jako mężczyzna i osiągnęła okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn,
5. do dnia rozwiązania stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w którym była zatrudniona przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiada okres uprawniający do emerytury, wynoszący co najmniej 35 lat dla kobiet i 40 lat dla mężczyzn,
6. do dnia 31 grudnia roku poprzedzającego rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego, z powodu likwidacji pracodawcy lub niewypłacalności pracodawcy, u którego była zatrudniona lub pozostawała w stosunku służbowym przez okres nie krótszy niż 6 miesięcy, posiadała okres uprawniający do emerytury wynoszący co najmniej 34 lata dla kobiet i 39 lat dla mężczyzn.
Osoba, która spełnia któryś z wyżej wymienionych warunków może wnioskować o świadczenie przedemerytalne pod warunkiem, że:
1. przez okres co najmniej 6 miesięcy pobierała zasiłek dla bezrobotnych,
2. nadal jest zarejestrowana jako bezrobotna,
3. w okresie pobierania zasiłku dla bezrobotnychnie odmówiła bez uzasadnionej przyczyny przyjęcia odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia, albo zatrudnienia w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych,
4. złoży wniosek o przyznanie świadczenia przedemerytalnego w terminie nieprzekraczającym 30 dni od dnia wydania przez powiatowy urząd pracy dokumentu poświadczającego 6-miesięczny okres pobierania zasiłku dla bezrobotnych,
5. złoży wniosek w ciągu 14 dni od ustania zatrudnienia, w tym w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych albo innej pracy zarobkowej, jeżeli w okresie pobierania zasiłku wykonywała inną pracę zarobkową lub zatrudnienie w rozumieniu przepisów ustawy o promocji zatrudnienia, albo była zatrudniona w ramach prac interwencyjnych lub robót publicznych, a wykonywanie jednej z tych prac ustało po upływie 6-miesięcznego okresu pobierania zasiłku dla bezrobotnych. Począwszy od 1 lutego 2011 r. – termin ten – w szczególnie uzasadnionych przypadkach – podlega przywróceniu na wniosek osoby zainteresowanej. O jego przywróceniu rozstrzyga organ rentowy.
Wniosek o świadczenie przedemerytalne osoba ubiegająca składa na urzędowym formularzu obejmującym:
1. dane identyfikacyjne zainteresowanego,
2. oświadczenie zainteresowanego co do okoliczności mających znaczenie dla uprawnień do świadczenia przedemerytalnego (dotyczące m.in. posiadania uprawnień do innych świadczeń – renty z tytułu niezdolności do pracy, renty inwalidzkiej – np. wojskowej lub rolniczej, renty strukturalnej, czy też uposażenia w stanie spoczynku),
3. wskazanie wysokości rocznego przychodu osiąganego z tytułu zatrudnienia, służby, innej pracy zarobkowej lub z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności,
4. wskazanie wysokości miesięcznego przychodu osiąganego z powyższych tytułów,
5. informacje o przynależnych mu: prawie własności, współwłasności lub posiadaniu nieruchomości rolnej,
6. informację o fakcie zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego i przynależności do konkretnego Oddziału Narodowego Funduszu Zdrowia.
Zasiłki wypłacane są za miesiąc kalendarzowy, w terminie płatności, o którym organ rentowy wskazuje w zawiadomieniu. W przypadku zbiegu prawa do zasiłku z prawem do renty rodzinnej wypłaca się tylko wyższe z tych świadczeń. Zgodnie z nowymi przepisami prawo do świadczenia przedemerytalnego ustaje w dniu poprzedzającym dzień osiągnięcia wieku emerytalnego ustalonego dla danej osoby według jej daty urodzenia. Wypłata świadczenia przedemerytalnego zostanie wstrzymana od dnia osiągnięcia przez osobę uprawnioną przewidzianego dla niej wieku emerytalnego.